OASE - mei 1989

Een staking doe je nooit alleen

In een syndicale aktie wordt het grote werk verricht door de personeelsleden aan de basis. Zonder twijfel. Er zijn echter ook nog de vakbonden die de strijdpunten meebepalen. Er zijn de direkties die al dan niet faciliteiten geven. En er is het schuldgevoel dat je krijgt of dat je aangebabbeld wordt als je scherpe aktievormen overweegt. Hoe past dat allemaal in mekaar.

Oase steekt zijn licht op bij enkele stakers uit Huize Pieter Simenon,  Cidar,  Ter Bank en Eigen Thuis

De vakbondseisen

OASE : De akties in de welzijnssektoren worden steeds scherper. Lenssens heeft nochtans heel wat beloofd aan het personeel. Op welke punten schiet hij dan zo erg tekort?   

Stakers: Voor 2/3 van de personeelsleden voorziet hij geen baremieke verhogingen, alleen voor de kop en de staart heeft ie wat beloofd. Overigens is ook de gelijkschakeling met de openbare diensten slechts een gelijkschakeling met de laagste barema's in die diensten: zo verdient een verpleger A1 op zijn hele carrière nog altijd 6 miljoen meer dan een opvoeder A1.

OASE : Iedereen kreeg toch 2% ?

Stakers: Ja, maar dat is geen baremaverhoging. Die 2% is gewoon een navolging van de sociale programmatie van de openbare diensten.

OASE : Nog breekpunten in de akties?

Stakers: Tweede prioriteit is de eis tot bijkomend personeel. En wel alle 1200 beloofde jobs in de bestaande diensten. Wij zijn tegen de oprichting van nieuwe instellingen waar het personeel weer in dezelfde degoutante omstandigheden moet gaan werken.  Als Lenssens nieuwe instellingen wil oprichten dan moet daarvoor maar meer middelen zoeken binnen de Vlaamse begroting.

OASE : Een kritiek die je daarop krijgt is onvermijdelijk: de vak bond heeft geen oog voor de noden van het welzijnsveld, maar enkel en alleen voor zijn eigen leden.

Stakers: Die kritiek is niet gegrond. Onze eerste eis is steeds geweest: Lenssens pas uw eigen normen toe: geef aan alle instellingen en diensten het personeel waarop ze recht hebben. Je moet daarenboven goed weten dat die normen in 1973 berekend zijn op een 44-uren werkweek. Dus een volledige toepassing ervan zou nog neerkomen op een onderbezetting van 10%. Wij hebben ook oog voor het statuut van het personeel. Wij zeggen dat niet iedereen opvoeder kan zijn, er is een kwalificatie nodig. De huidige bijkomende jobs dreigen voorbehouden te worden aan de risicogroepen uit de arbeidsmarkt, groepen waarin juist onze ex-gasten dikwijls terecht komen.

Overigens is de syndicalisatiegraad in de sektor sowieso niet erg hoog. Door de huidige akties komen er wel meer leden bij, doch dat kan maar tijdelijk zijn.

Een positief effect van de akties is wel dat in heel wat instellingen echte syndicale delegaties groeien uit de stakerskommitees. Zulke delegaties hebben een wettelijk statuut en kunnen dus ook na de akties hun taak blijven voortdoen.

De staking

OASE: Zulke staking in een instelling hoe wordt die georganiseerd ?

Stakers: Dat verschilt zeer sterk van de ene instelling tot de andere. Hier bij ons in Ter Bank werken wij maar op 40% van onze gewone bezetting. Tussen de personeelsleden kan de intensiteit  ook  erg  verschillen. Bijvoorbeeld Jan-Piet staakt 100%, iemand anders staakt 20%. In Cidar staken we 24 uren per week, maar niet achter elkaar. Ieder personeelslid staakt 4 uur per week.

OASE : Eigenlijk is de staking in Cidar dan eerder symbolisch te noemen ?

Stakers: Er zijn veel instellingen, die  poneren dat ze staken, eigenlijk eerder een symbolische akties  volhouden. Het  is  wel  op-vallend dat waar de twee vakbonden aanwezig zijn, dat daar de staking veel algemener is. Daar draait men meestal op de minimumprestaties.

OASE: Wat  is  nu  een  minimumprestatie voor jullie sektor. 

Stakers: Daar is nog nooit een antwoord op gevonden. In de ziekenhuizen is dat in het paritair commitee vastgelegd. In de gehandicaptenzorg zijn er maar een stuk of 10 instellingen die dat hebben  bepaald. Bijvoorbeeld bij ons in Eigen Thuis.

Daar hoort alle hygiënische aktiviteit tot de MP, het vervoer met het busje naar sociokulturele akti- viteiten niet. De adminstratie blijft gewoon doordoen binnen de MP.

In Ter Bank wordt de opvoeding gegarandeerd door 1 teamlid per leefgroep (een team omvat 4 opvoeders, 1  groepschef, 1 maatschappelijk assistent, 1 ortopedagoog en 1, onderhoudskracht), ook  de  administratie werkt nog.  

De kollega s    

OASE : Hoe reageren andere personeelsleden op de akties ?

Stakers: In Ter Bank staakt praktisch iedereen mee. Iedereen verdeelt dus ook de taken mee. Onze direkteur staakt niet mee maar hij doet wat hij kan op zijn niveau. Ik ben er zeker van dat hij bijzonder harde standpunten inneemt op de vergaderingen met zijn kollega's, bijvoorbeeld.

De personeelsleden die niet staken hebben het nu niet onder de markt. Zij worden nu fulltime ingezet waar tekorten zijn wegens de akties. 

OASE : De stakingsuren worden die nuttig besteed of beschouwt men die als extra verlof. 

Stakers: We kloppen nu meer uren dan voordien. Er kruipt erg veel tijd in de productie van spandoeken. We volgen veel vergaderingen en commitees hetgeen onvermijdelijk is tijdens zulke akties. Informatie opdoen en doorgeven is een zeer tijdrovende bezigheid, wegens de onregelmatige uren van het personeel: je treft bijna nooit iedereen tegelijk aan.

Het schuldgevoel

OASE : Hoe reageren kinderen en ouders op de toestand ?

Stakers: De ouders krijgen van ons een brief per week met oproepen tot solidariteit, uitleg over onze eisen en evolutie van de situatie. Op de ouderavond was echter bitter weinig volk, zij zijn echter niet tegen de akties.

De kinderen reageren verdeeld. Enerzijds worden ze publiek gestigmatiseerd. Hun leefgroep is geen anoniem huis meer in de rij. Er hangen zwarte vlaggen en affiches.

In de media worden ze bestempeld als gehandicapt hetgeen voor hen duidelijk niet zo is. Ze zien hun opvoeders op TV klappen inkasseren/uitdelen en dat wekt toch wel de nodige sensatie.

Vooral de weekendkinderen worden het moe: er zijn minder aktiviteiten en ze zitten vaak met opvoeders die ze niet kennen.

Ze zijn nu wel zeer geinteresseerd in het TV-nieuws, en enthousiast over de betogingen ("Hebde gevochten ?" "Amaai, ik zou mij zo nie laten aftroeven zenne manneke") Over de eisen zelf hebben ze weinig kommentaar. ,

Doorbijten

OASE : De gestelde eisen zijn zwaar op het ogenblik. Hoe forceer je nu een doorbraak ? 

Stakers: De eisen zijn niet zwaar. We vragen alleen wat we al 20 jaar niet gehad hebben. De gemeenschap heeft op ons heel wat bespaard en daar eisen wij nu ons eigen deel van op. Is een eis voor extra vergoeding voor nachtwerk en werken op een feestdag een zware eis? Trouwens alle politieke partijen waren akkoord met onze eisen. Je moet weten dat we eerst 20% eisten, daarvan hebben we al aardig wat laten vallen. Wel nu moeten de politiekers maar eens beginnen eieren te leggen na het kakelen. De Vlaamse Executieve moet een visie ontwikkelen met betrekking tot hun prioriteiten, en dat gaat zelfs verder naar de nationale regering. Hoe kunnen ze beslissen van miljarden uit te geven aan raketten en computers, en niet aan ons?

Zij bewijzen elke dag dat ze kunnen zorgen dat er geld gevonden wordt als ze willen. Het hangt gewoon ervan af hoe belangrijk zij de materie vinden.

OASE : De eisen zijn misschien niet zwaar, de moeite om ze ingewilligd te krijgen zal zwaar zijn. Welke middelen heb je tot je beschikking om door te gaan ?

Stakers: Wij gaan met onze eisen naar het grote publiek. Via de andere vakcentrales in de vakbonden zullen we trachten weerklank te vinden in bedrijven, want voor de publieke opinie zijn politiekers zeer gevoelig. Er zijn nu veel van hen die niet durven zeggen wat ze eigenlijk denken. Zo kunnen we misschien hun bek opbreken.

OASE : De afbouw van de minimum-prestaties, is dat een haalbare, verantwoorde strategie?

Stakers: Wat noem je afbouw van de minimumprestaties. Voor elke instelling is dat anders. Men praat van 'plat' gaan. Maar blijft er dan nog iemand beschikbaar? Voor hoelang ga je plat? Ben je juridisch gedekt? Wat verstaat men onder veiligheid in die omstandigheden? Ga je de Civiele Bescherming laten opvorderen? Ga je jezelf laten opvorderen?

Hier moeten we eindigen met veel vraagtekens. Inmiddels is beslist van op 27 april de nationale "doorbijtdag' te organiseren. Daarop zal in veel instellingen een 24-uren staking gehouden worden. De evaluatie daarvan zal uitwijzen hoe het allemaal verlopen is. In elk geval wijst heel wat erop dat dit een stap zal zijn die de tegenstelling personeel/direktie zal op de voorgrond brengen.  

Wij houden u uiteraard op de hoogte.

T.M.