Ik kende Roger van in de tijd dat hij, samen met de zusters van De Kleine Gemeenschap, de verantwoordelijkheid op zich had genomen voor heel de parochie van Christus de Verlosser. Die parochie bestreek nieuwe volkse woonwijken en strekte zich uit over verschillende marginale zones. Ik ben er getuige geweest van de missionaire dynamiek van de Kerkelijke Basisgemeenschappen, hun spirituele bron, hun sociale en politieke betrokkenheid.

Het situeert zich allemaal binnen een tijd in de geschiedenis van El Salvador met veel repressie tegen het groeiend georganiseerde protest van het volk en tegen de Kerk die - onder de profetische leiding van Mgr. Romero - probeerde een teken van hoop te zijn voor de armen, en opriep tot politieke verantwoordelijkheid en dialoog om oorlog te vermijden.

Een centraal en telkens terugkerend thema in de wekelijkse overdenkingen was de evangelische spanning tussen lid zijn van de Kerk en tegelijk ook deel uitmaken van een volksorganisatie. Rogelio volgde van zeer nabij de acties van de volksorganisaties, om te kunnen ondersteunen waar nodig: ondersteuning wanneer kerken bezet werden als publiek teken van protest, ondersteuning van families die het slachtoffer waren geworden van de moord op familieleden, ondersteuning bij de zoektocht naar verdwenen mensen, het bieden van opvang en medische zorgen voor gewonden, het uitspreken van een boodschap van troost en hoop bij het begraven van vermoorde mensen.

De repressie nam zienderogen toe, ook tegen de Kerk. Verschillende priesters werden vermoord, ook Padre Octavio Ortiz met wie we pastorale equipe vormden. Samen met Monseigneur Romero waren we aanwezig bij de begrafenissen van de vermoorde priesters - het waren telkens weer indrukwekkende profetische gebeurtenissen van aanklacht en hoop, ondanks alles. De preken van Monseigneur Romero waren de leidraad voor ons denken en handelen. Het was een tijd waarin het pastorale werk van vorming en begeleiding van gemeenschappen steeds moeilijker, steeds meer gespannen en gevaarlijk werd. Na het martelaarschap van Monseigneur Romero werd alles nog erger. Rogelio en ikzelf besloten om in een ander huis te gaan slapen dan waar we woonden. Op een dag plaatsten ze een bom in ons huis. We moesten ons daardoor een tijd terugtrekken in het seminarie.

Negen maanden (een tijd van levensverwachting!!!) na de moord op Monseigneur Romero, trok Rogelio naar een gebied dat onder de controle stond van de guerrilla, om er als priester de gemeenschappen in dat gebied te begeleiden, en om de mannen en vrouwen daar te ondersteunen en bij te staan in de gewapende strijd tegen de uitbuiting en onderdrukking. Rogelio wilde de weg volgen die veel leden van de gemeenschappen waren gegaan.

Er werd hem gezegd dat dit alles slechts een paar maanden zou duren, maar de oorlog sleepte zich uiteindelijk twaalf jaar lang voort. Rogelio werd een goede vriend van velen in het gebied, een levende getuige van het Evangelie. Hij moest veel stappen en lopen, soms onder de dreiging van militaire aanvallen, maar hij deelde ten volle het leven, het wel en wee, het verdriet en de hoop met de guerrillero’s. Hij was ook de plaatselijke bevolking heel nabij. Waar en wanneer hij maar kon vierde hij de eucharistie, ergens in een lokaal kerkje, op enkele grote stenen die inderhaast als altaar waren opgericht of op een klein tafeltje snel ineen geknutseld met een paar plankjes, onder een boom. En hij sprak tot zijn mensen over het Koninkrijk van God, over dienstbaarheid, over wat het betekende van je leven te geven opdat anderen zouden leven. Hij sprak ook vaak op Radio Venceremos en gaf daarbij boodschappen door van hoop, ook voor de rest van het volk in het land en voor vluchtelingen in de buurlanden.

Ik herinner me zeer goed het moment na het sluiten van de vredesakkoorden (in 1992), toen we elkaar weer ontmoetten, en we elkaar van harte omhelsden. Rogelio hield zoveel van de mensen in het noorden van Morazán en hij geloofde zo sterk in zijn priesterroeping van dienstbaarheid aan de mensen en aan het leven, dat hij in het gebied wilde blijven. Hij wilde hoe dan ook onvoorwaardelijk op weg blijven gaan met zijn mensen. Verschillende keren ben ik getuige geweest van de grote liefde en de waardering die hij ontving vanwege zijn ‘compañeros/as’ en van de leden van de gemeenschappen. Na een paar jaar benoemde de bisschop van het gebied hem tenslotte toch officieel tot pastoor van verschillende gemeenschappen. Samen met twee zusters uit De Kleine Gemeenschap en verschillende vrijwilligers die toen naar het gebied zijn gekomen, zijn ze dan vele jaren rusteloos doorgegaan met het versterken van de gemeenschappen, met het zoeken naar en het geven van tekenen van hoop via huisvestingsprojecten, de ondersteuning van onderwijskansen via het verlenen van studiebeurzen, het werken met jongeren en volwassenen, het opzetten van economische initiatieven om te kunnen overleven, de begeleiding ook van coöperaties van oud-strijders. Hij vierde de eucharistie, ging voor in doopsels, in huwelijken en gebedsmomenten in de gemeenschappen, zowel in de kerken als bij families in de gehuchten. Het Evangelie was daarbij zijn onfeilbaar kompas. Toen hij op 75-jarige leeftijd ontslag nam als pastoor, bedankte de bisschop hem graag en maakte van de gelegenheid gebruik om andere priesters in het gebied aan te stellen. Voor Rogelio en de hele equipe begon op dat moment een nieuwe periode van sociaal-pastoraal werk met gemeenschaps- en coöperatieve initiatieven. Rogelio vergezelde ook altijd heel getrouw en met grote betrokkenheid de families wanneer ze hun doden herdachten, zij die gesneuveld waren tijdens de onderdrukking en de oorlog. Hij wist perfect hoe hij zijn mensen boodschappen van troost en hoop moest brengen.

Op 19 maart jongstleden, voordat hij naar een gemeenschap vertrok om de eucharistie te vieren, had Rogelio de laatste hand gelegd aan de tekst op papier voor zijn homilie die hij zou houden op de verjaardag van het martelaarschap van Monseigneur Romero (24 maart). Het is de laatste tekst die Rogelio schreef en die hij ons naliet alsof het zijn testament was. Wat hij daarin zegt over Monseigneur Romero is ook van toepassing op zijn eigen leven en geloof. Dit is dus hoe Rogelio geweest is:

Rogelio stierf, trad binnen in het volle leven en verrees samen met Monseigneur Romero, merkwaardig genoeg op de 45ste verjaardag van diens martelaarschap.